Ieder kind kan in de basis leren lezen en spellen. Dat bevestigen wetenschappers keer op keer en dat is ook waar René Peters en EDventure elkaar de hand schudden. Maar niet op alle punten zijn we het eens. Lees hier de blog van Margreet de Vries over de motie die gisteren door de Tweede Kamer werd aangenomen.
Vandaag werd deze motie unaniem aangenomen. Op een aantal punten vinden René Peters (CDA) en ik elkaar. Namelijk dat ieder kind in de basis kan leren lezen en spellen. Dit bevestigen internationale wetenschappers keer op keer. Ook geloven we beiden dat, als we er met elkaar in slagen de kwaliteit van het taalonderwijs over de volle breedte te verbeteren, de echte commerciële dyslexiebureaus de kinderen met dyslexie niet meer zo interessant vinden. Immers, de onderwijsadviesbureaus zijn al sinds hun ontstaan gespecialiseerd in zowel het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs, het ontwikkelen van de school, als het ondersteunen en begeleiden van kinderen wiens (taal)ontwikkeling net even anders loopt.
Dat is wezenlijk werk en met onze fijnmazige infrastructuur kunnen en willen wij deze maatschappelijke opdracht met elkaar opvangen. Daar is geen commerciële markt met bedrijven die eigendom zijn van buitenlandse investeerders voor nodig. Want dat er een dyslexiemarkt is ontstaan is evident. De groei van het aantal kinderen dat onvoldoende kan lezen en spellen heeft een andere groep bedrijven wakker geschud. Bedrijven met een zuiver winstoogmerk, zonder maatschappelijke verankering. Opeens was er snel geld te verdienen aan diagnostiek en behandeltrajecten en aan ouders met geld die toch graag een bewijs zochten dat hun kinderen “niet dom” zijn en dus met een dyslexieverklaring in de hand met extra tijd voor toetsen het VO kunnen doorlopen. En dan nog maar niet te spreken over de vele éénpitters die een eigen bureautje starten. En scholen maken het hen ook wel heel gemakkelijk. “Want”, zeggen ze tegen onze leden als die aangeven een dossier niet in behandeling te kunnen nemen omdat het niet volledig is, of omdat er op basis van het dossier al genoeg reden is te denken dat er geen sprake is van EED, “dan gaan we wel naar bureau X, Y of Z, die zijn tenminste niet zo streng.” Het is dan ook niet gek dat ook afgelopen jaar het aantal dyslexiebureaus weer gestegen is. Vorig jaar waren er iets meer dan 100 dyslexieaanbieders aangesloten bij het NKD, nu zijn dit er al meer dan 140. En dat in crisistijd!
Systeemwijzigingen hebben nog nooit geleid tot de oplossing van een maatschappelijk probleem
Waar Peters en ik echter sterk van mening verschillen is dat een systeemverandering de oplossing is van het probleem. Dyslexie is een politieke kop van jut geworden dat symbool is gaan staan voor de stijgende kosten in de Jeugdzorg. Terwijl is aangetoond dat de stijgende kosten maar voor een heel klein deel veroorzaakt worden door bekostigde behandeling van dyslexie. Net vijf jaar geleden ging het hele systeem op de schop. Gemeenten werden in plaats van de zorgverzekeraar verantwoordelijk voor de extra hulp (behandeling noemen we dat) die kinderen met zeer ernstige, diepgewortelde en hardnekkige lees- en spellingsproblemen nodig hadden. En dat was goed. Er is toen bewust niet voor gekozen EED onder te brengen bij samenwerkingsverbanden, scholen en schoolbesturen. Scholen zijn niet in staat die hulp te bieden, niet vanuit praktische overwegingen (wie moet dat dan doen) en nog belangrijker niet vanuit professioneel perspectief (er is specialistische kennis en ervaring nodig om de taalontwikkeling van deze kinderen weer een lift te geven).
Geld overhevelen naar samenwerkingsverbanden gaat niets veranderen. Laat specialistische hulp voor dat overzichtelijke groepje kinderen met EED over aan gespecialiseerde bureaus die snel en adequaat kunnen handelen. De manier waarop dat nu geregeld is, loopt prima. En bovendien. Wat een onrust zal dit veroorzaken. Net nu wij onze processen hierop hebben ingericht, komt men met een voorstel dit terug te brengen naar het onderwijs. Rustig mensen! Systeemwijzigingen zijn niet de oplossing voor een probleem waar twee systemen onvoldoende op elkaar aan lijken te sluiten. Dat is nooit zo geweest en zal ook nu niet zo zijn.
Geen grote wijzigingen, wel hogere ambities
Dan het maar zo laten als het was. Nee, integendeel! De oplossing ligt erin dat we het systeem gaan helpen verbeteren. In dit geval het onderwijs. Want als we structureel en integraal aan de slag gaan met het verbeteren van het taalbeleid op scholen, met het vergroten van de kennis van leraren en schoolleiders over wat werkt, met tijd en geld voor vroegtijdige begeleiding van kinderen in de school, dan zal de groep kinderen bij wie er een vermoeden is van EED vanzelf teruggebracht worden tot die groep die ook echt die specialistische hulp nodig heeft. En dan zullen de echte commerciële bedrijven vanzelf hun handen aftrekken van deze groep kinderen. Tot zover hun maatschappelijke betrokkenheid. Maar niet getreurd. Wat dan overblijft zijn dan de bureaus die geworteld zijn in de lokale infrastructuur, de school begrijpen, de leraar en last but not least het kind. Dus. Geen grote wijzigingen meer, wel hogere ambities. Wanneer mogen we beginnen?
