Vandaag zijn de alarmerende uitkomsten van het PISA 2022 Rapport bekendgemaakt. Uit het rapport blijkt dat de leesvaardigheid van Nederlandse 15-jarigen nog verder is gedaald. In 2018 gingen alle alarmbellen al af omdat een kwart van deze leerlingen onvoldoende geletterd was. Nu blijkt dat maar liefst een derde van de Nederlandse 15-jarigen onvoldoende geletterd is om als zelfstandig burger volwaardig deel te nemen aan de maatschappij. Ook in wiskunde en natuurwetenschappen zien we een daling van het niveau.
Een groot deel van deze daling wordt toegeschreven aan de impact van de coronamaatregelen. Dit neemt echter niet weg dat de algehele situatie zeer zorgelijk is. Het niveau van basisvaardigheden moet drastisch omhoog om ervoor te zorgen dat de komende generatie in de toekomst volledig deel kan nemen aan de samenleving.
Het kabinet zet via het Masterplan Basisvaardigheden in op een verbetering van de basisvaardigheden. In het masterplan zijn doelstellingen opgesteld om de basisvaardigheden tegen het schooljaar 2027/2028 te verbeteren. Voor de jaren erna is nog niets bekend.
Margreet de Vries, directeur-bestuurder van Onderwijsontwikkeling Nederland, benadrukt: “De daling voor het grootste deel toeschrijven aan de scholensluiting tijdens de Corona-pandemie is gevaarlijk. Het wekt de suggestie dat het een probleem is dat met een paar korte klappen kan worden opgelost. Dat is onjuist. We moeten niet vergeten dat de daling al ver voor Corona was ingezet. Lees de eerdere PISA-rapporten er maar op na. Een probleem dat al zoveel jaren speelt, kan niet opgelost worden binnen één kabinetsperiode. We hebben een plan van minstens 10 jaar nodig om daadwerkelijk duurzame verbeteringen te realiseren. Daar hoort duurzame financiering bij en focus.”
Het huidige masterplan richt zich vooral op scholen die dit het meest nodig hebben. Maar als een derde van de 15-jarigen onvoldoende geletterd is, betekent dat dan niet dat álle scholen deze aandacht nodig hebben? Margreet de Vries: “We weten helemaal niet zeker dat de 33% van de 15-jarigen die onvoldoende geletterd is alleen op scholen zitten die als onvoldoende of zwak worden bestempeld door de Inspectie. Sterker nog, de vorige minister heeft eerder al aangegeven niet precies te weten op welke scholen hij moet inzetten. Ons inziens is versterking over de hele linie van het onderwijs nodig.”
Daarom doet Onderwijsontwikkeling Nederland een krachtige oproep aan het nieuwe kabinet: kom met een Educatief Deltaplan voor minstens 10 jaar en stel ambitieuze (tussen-)doelen. Richt je hierbij op álle scholen en zorg dat hier structureel geld voor beschikbaar komt. Het is essentieel om niet langer met losse subsidies te strooien.
